آراء زبانی و هرمنوتیکی نصر حامد ابوزید در شناخت نص قرآن

آقای کریمی نیا در این سخنرانی که در سال ۱۳۷۷ ارائه داده اند، کلیدی‌ترین مبنای ابوزید در شناخت نص قرآن را این می‌دانند که قرآن یک متن زبانی است و به شرح آثار برآمده از این دیدگاه از جمله تفسیرپذیری می‌پردازند. همچنین ایشان یکی از نکات اساسی در فهم آثار ابوزید را توجه به تاکید بسیار زیاد ایشان بر ارتباط نص قرآنی و واقع معرفی می‌نمایند.

بشنوید

«ارزش و اهمیت پژوهش در مصاحف کهن قرآنی (همراه با معرفی مصحف مشهد رضوی)»

دکتر کریمی نیا در این سخنرانی که در سال ۱۴۰۲ ارائه داده اند، ضمن اشاره به نسخه‌های کهن متعدد قرآن که در کشورهای مختلف وجود دارد، مباحث مختلفی از جمله تفاوت نسخه‌های کوفی و حجازی، رسم الخط‌های گوناگون در قرون اولیه، بحث اختلاف در ترتیب سوره ها، مباحثی در باب بسم الله الرحمن الرحیم، رد تحریف قرآن، غرایب املایی، آزمایش‌های تعیین قدمت، اختلاف قرائات و. . را مطرح نموده و در ادامه به معرفی مصحف مشهد رضوی و ویژگی‌ها و تفاوت‌های آن می‌پردازند. همچنین در اثنای بحث سوالاتی از سوی حضار مطرح می‌گردد که ایشان پاسخ می‌دهند.

بشنوید

آداب مناظره

دکتر مهدی فیض در این سخنرانی با بیان مقدماتی پیرامون آفات مناظره، با استناد به کتاب «احیاء علوم دین» اثر امام محمد غزالی، ده آفت عمده مناظره را بر می‌شمرند و در ادامه آموزه‌های مختلف قرآنی برای‌عدم ابتلاء به این آفات را تشریح می‌نمایند. همچنین ایشان با تفکیک مناظره صحیح از مناظره غلط، دوازده اصل اسلامی برای انجام یک مناظره را بیان می‌دارند.

بشنوید

سبک تفسیری شهید آیت الله دکتر بهشتی

آیت الله سروش محلاتی در این برنامه که در سال ۱۴۰۲ برگزار شده است، ضمن اشاره به سابقه تفسیر در حوزه علمیه قم و مفسران شاخص، به بیان تفاوت‌های تفسیر شهید بهشتی با عنوان «در مکتب قرآن» با دیگر تفاسیر پرداخته و مهمترین وجه تمایز آن را با سایر تفاسیر نگاه و فهم اجتماعی شهید بهشتی عنوان می‌نمایند. ایشان در بیان ویژگی‌های سبک تفسیری شهید بهشتی، مخاطب شناسی، جهت گیری و اهداف آیات کلام الله را برشمرده و به شرح آن‌ها می‌پردازند. همچنین به صورت مصداقی مباحثی در باب خمس، وصیت به ثلث مال، جایگاه سنت در تفسیر، بلوغ دختران و… بیان می‌کنند.

بشنوید

روابط صلح آمیز میان ملت ها از منظر قرآن

دکتر میرمحمدی در این سخنرانی که در سال ۱۴۰۲ ایراد نموده اند، با استناد به آیات کلام الله مجید مانند آیه ۱۳ سوره حجرات و آیه ۲۰۰ سوره آل عمران، به تاکیدات قرآن مجید برای ایجاد ارتباطات صلح‌آمیز میان ملت‌ها اشاره می‌کنند و در ادامه بحث خود با بیان جایگاه صلح در قرآن، اصل در اسلام را صلح عنوان نموده و برخی مسائل مانند روابط کشورهای مسلمان با دیگر کشورها و… را در پرتو آموزه‌های قرآنی به بحث می‌گذارند.

بشنوید

عدالت و شریعت

دکتر رهایی در این سخنرانی که در سال ۱۴۰۲ و در ادامه سلسله جلسات «در مکتب قرآن با یاران مدرسه» ایراد نموده اند، ضمن بیان مقدماتی پیرامون عدالت و شقوق مختلف آن، چیستی و حوزه‌های مختلف شریعت را از منظر قرآن مجید و روایات معصومین (ع) به بحث می‌گذارند و در ادامه، رابطه عدالت و شریعت را خاصه در بعد فقهی و سیاسی، بر اساس دیدگاه‌های حضرت آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (ره) و شهید آیت الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی مطرح می‌نمایند.

بشنوید

اراده آزاد انسان

دکتر سلیمانی در این سخنرانی که در سال ۱۳۹۶ ایراد نموده اند، ضمن اشاره به مباحث تاریخی در باب جبر و اختیار، به نقد برخی دیدگاه‌ها در این حوزه پرداخته و چند شبهه مرتبط با این موضوع را پاسخ می‌گویند. ایشان مهمترین مسئله در باب نزاع علمی پیرامون مسائل درون و برون دینی راعدم تعیین جایگاه بحث عنوان کرده و بر این باورند که بحث در باب اراده آزاد، بحثی خارج از آموزه‌های عقیدتی بوده و مسئله‌ای کاملا عقلانی است. دکتر سلیمانی اراده آزاد انسان را مقوّم انسانیتش دانسته و آن را مقدمه مسئولیتش عنوان می‌کنند. بخش پایانی برنامه نیز به پرسش و پاسخ اختصاص دارد.

بشنوید

امر به معروف و نهی از منکر

حجت الاسلام ورعی در این سخنرانی که در سال ۱۴۰۲ ایراد نموده اند، ضمن بیان کلیاتی پیرامون چیستی و شرایط فریضه امر به معروف و نهی از منکر، این آموزه را از دیدگاه آیت الله العظمی موسوی اردبیلی (ره)، شهید آیت الله دکتر بهشتی و امام موسی صدر به بحث می‌گذارند. ایشان نگاه کلی این سه شخصیت حوزوی نسبت به این فریضه الهی را همسان دانسته، اما بیان می‌دارند که مطابق آثار و آنچه از سخنرانی‌های ایشان بر می‌آید نگاه موسس دانشگاه مفید نگاهی فقهی، نگاه شهید بهشتی نگاهی قرآنی و نگاه امام موسی صدر به این مسئله نگاهی اجتماعی است.

بشنوید

بررسی فقهی هتک حرمت مقدسات

آیت الله ربانی بیرجندی در این برنامه که در سال ۱۴۰۲ و در پی اهانت به ساحت مقدس قرآن مجید برگزار شده است، ضمن بیان مقدمه‌ای پیرامون مباحث مربوط به هتک حرمت و بیان برخی مصدایق تاریخی آن، با استناد به قرآن مجید، روایات اهلبیت عصمت (ع) و اقوال گوناگون فقهای عظام، ممنوعیت هتک حرمت مقدسات را برمبنای قاعده «حرمت ما لا یحل انتهاک» بیان نموده و به تشریح این قاعده مهم فقهی می‌پردازند. بخش پایانی این برنامه به پرسش و پاسخ اختصاص دارد.

بشنوید